Meer daklozen dan verwacht in West-Brabant? Ontdek de verborgen crisis van arbeidsmigranten op straat en wat gemeenten, bedrijven en de samenleving samen kunnen doen om dit probleem op te lossen. Lees nu verder!
"Meer daklozen dan verwacht in West-Brabant" opent dagblad BN de Stem (10-10-2024). In de afgelopen jaren is de Nederlandse arbeidsmarkt steeds internationaler geworden, zeker in de regio West-Brabant. Om de economie in deze regio draaiende te houden, zijn gemotiveerde mensen die het normale arbeiderswerk in sectoren zoals de landbouw, de bouw en de logistiek willen uitvoeren, keihard nodig. Hoewel deze migranten cruciaal zijn voor de economie, heeft de snel groeiende instroom ook geleid tot een ongewenst fenomeen: steeds meer arbeidsmigranten leven op straat. Dit probleem wordt verder bemoeilijkt door de handhaving van gemeentelijke regels omtrent de bewoning van woningen.
De realiteit van arbeidsmigranten op straat
Voor veel arbeidsmigranten is het leven in Nederland een kans op een beter bestaan. Ze komen vaak met de hoop op goedbetaald werk, maar de realiteit is vaak anders. Er zijn nog steeds uitzendorganisaties die tekortschieten in het verzorgen van goede, betaalbare huisvesting en het begeleiden van Oost-Europese medewerkers.
Arbeidsmigranten kiezen er daarom vaak voor om zelf “huisvesting” te organiseren. Omdat arbeidsmigranten vaak gediscrimineerd worden als inwoners van de EU, is de kans op goede huisvesting bij een betrouwbare verhuurder zeer klein, met als resultaat dat zij vaak op straat belanden.
Wij, NED-Personeel, als specialist in personeelszaken, zorgen voor veel relaties in Zuid-West Nederland voor gemotiveerd uitvoerend personeel. In de 15 jaar van ons bestaan hebben wij, door het tekort aan personeel in Nederland, veel ervaring opgedaan op het gebied van de werving en begeleiding van medewerkers uit andere Europese landen.
In onze cultuur is het ingebed dat wij goed willen zijn voor al ons personeel. Dit geldt voor zowel onze interne als externe medewerkers. Voor de externe medewerkers, die ongeveer 45% van ons personeel uitmaken, zorgen wij ervoor dat zij volgens de Nederlandse regels gelijkwaardig hun salaris ontvangen. Daarnaast hebben wij het verzorgen van goede huisvesting, die minimaal aan de normen van de SNF (Stichting Normering Flexwonen) voldoet, altijd als een belangrijke kerntaak gezien binnen onze bedrijfsvoering.
De rol van gemeenten in de handhaving
Gemeenten spelen een cruciale rol in het reguleren van de huisvesting van arbeidsmigranten. Veel gemeenten hebben strengere regels omtrent de bewoning van woningen. Dit omvat eisen voor minimale ruimte per persoon, veiligheidsnormen en vergunningen voor verhuurders. De intentie achter deze regelgeving is vaak goed: het waarborgen van de leefkwaliteit voor inwoners en het voorkomen van overlast.
Toch heeft deze handhaving ook onbedoelde gevolgen. Uitzendorganisaties die momenteel arbeidsmigranten huisvesten in dorps- en stadskernen, worden gedwongen om aan lokale beleidsregels voor huisvesting van arbeidsmigranten te voldoen. Deze regels worden soms te pas en te onpas aangescherpt, zonder dat er concrete alternatieven worden geboden. Het resultaat hiervan is dat er minder mensen per woning gehuisvest mogen worden. Omdat er geen alternatief in de vorm van “grootschalige” huisvesting wordt geboden, wordt het voor uitzendorganisaties onmogelijk om aan de vraag van de opdrachtgevers te voldoen, wat leidt tot een grijsgebied waar arbeidsmigranten buiten gecertificeerde uitzendorganisaties om worden ingezet.
Voor uitzendorganisaties zijn er duidelijke regels opgesteld vanuit de SNA en SNF. Een SNF-certificaat wordt alleen verstrekt aan bedrijven die een SNA-certificaat (NEN 4400-1) hebben en waar na 100% controle alle woningen voldoen aan de door de SNF gestelde normen. De behoefte aan arbeidsmigranten blijft bestaan. De zorg die wij willen uiten, is dat als er buiten gecertificeerde uitzendorganisaties arbeidsmigranten worden ingezet er onvoldoende controle is op het aantal arbeidsmigranten en hoe zij behandeld worden. Dit zal leiden tot toename van uitbuiting en zeer onwenselijke leefomstandigheden van arbeidsmigranten.
De spanning tussen wetgeving en realiteit
De wetgeving rondom huisvesting is vaak gericht op het beschermen van de lokale bevolking. Dit leidt echter tot een gespannen verhouding tussen arbeidsmigranten en gemeentelijke autoriteiten. Gemeenten hebben soms de neiging om rigoureus op te treden tegen “illegale” bewoning, wat kan leiden tot ontruimingen. Dit komt voor in situaties waarin verhuurders hun panden zonder vergunning aan arbeidsmigranten verhuren of door aanpassing van het handhavingsbeleid.
Deze aanpak, hoewel wettelijk verantwoord, leidt tot een vicieuze cirkel. Arbeidsmigranten worden steeds kwetsbaarder en blijven in de schaduw van de wet, waardoor hun rechten verder onder druk komen te staan. Het probleem van onzekere huisvesting wordt niet opgelost, maar verplaatst naar de straat.
Samenwerkingsinitiatieven en oplossingen
Er zijn verschillende initiatieven die zich richten op het verbeteren van de situatie van arbeidsmigranten. Sommige gemeenten hebben projecten opgezet om tijdelijke opvang te bieden aan deze kwetsbare groepen. Hierbij wordt samengewerkt met non-profitorganisaties en maatschappelijke instellingen. Dit biedt niet alleen onderdak, maar ook toegang tot sociale diensten, zoals gezondheidszorg en juridische bijstand.
Daarnaast zijn er oproepen tot meer samenwerking tussen gemeenten en bedrijven die arbeidsmigranten in dienst nemen. Bij een uitzendorganisatie zijn de arbeidsmigranten in dienst van het uitzendbureau. Om zaken te doen met een specialist in personeelszaken zoals NED Personeel is een bewuste keuze van een ondernemer die zich wil focussen op zijn kernactiviteiten. Daarom nemen wij graag de verantwoordelijkheid om met gemeentes te komen tot een passende oplossing die voor alle partijen voelt.
Door niet alleen te focussen op huisvesting georganiseerd door de ondernemers zelf maar ook te zoeken naar de oplossing met lokale uitzendorganisaties kan de druk op de woningmarkt snel verlicht worden en de leefomstandigheden van migranten verbeteren.
De menselijke kant van het verhaal
Het is belangrijk om te benadrukken dat achter de cijfers en statistieken echte mensen schuilgaan. Elk verhaal van een arbeidsmigrant op straat is uniek en vaak schrijnend. Van jonge mensen die hun familie in het thuisland hebben achtergelaten tot ouderen die hun leven hebben gewijd aan het verdienen van een beter leven voor hun kinderen. Hun dromen en ambities worden vaak verstoord door een systeem dat hen niet voldoende beschermt.
Het is essentieel dat zowel beleidsmakers als de samenleving als geheel de humanitaire kant van dit probleem erkennen. Er is behoefte aan een breed maatschappelijk debat over hoe we de situatie van arbeidsmigranten kunnen verbeteren zonder de regels en normen voor huisvesting uit het oog te verliezen.
Conclusie
De problematiek rondom arbeidsmigranten die op straat leven of kunnen komen te leven, is een complexe uitdaging die vraagt om een evenwichtige aanpak. Gemeenten moeten hun handhavingsbeleid heroverwegen en tegelijkertijd duurzame oplossingen ontwikkelen met lokale uitzendorganisaties. Door samenwerking tussen Gemeentes, werkgevers en uitzendorganisaties kan er een betere toekomst worden gecreëerd voor deze kwetsbare groep.
Het is tijd om te erkennen dat arbeidsmigranten een integraal onderdeel zijn van onze samenleving en dat hun rechten en welzijn niet mogen worden verwaarloosd. Alleen dan kunnen we samen bouwen aan een inclusieve samenleving waarin iedereen de kans krijgt op een veilig en waardig leven.